Krzysztof Zarębski
Performer, malarz, rzeźbiarz, autor scenografii oraz obiektów.
Urodził się w 1939 roku w Warszawie, od 1981 roku mieszka i pracuje w Nowym Jorku. W latach 1962–1968 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowniach profesora Jana Wodyńskiego oraz profesora Stefana Gierowskiego. W 1968 roku otrzymał dyplom z wyróżnieniem.
Artysta inter- i multimedialny, performer, twórca filmów, fotografii, asamblaży, obiektów i instalacji, malarz, autor scenografii. Jest jednym z pionierów i najwybitniejszych przedstawicieli sztuki performance w Polsce, którą zajmuje się aktywnie od 1971 roku. Pierwszym działaniem Zarębskiego z udziałem publiczności był happening Kwiaty zaprezentowane w Klubie Ligi Kobiet w Warszawie. W swojej twórczości podejmuje tematy problematyki ciała, erotyczności i seksualności połączone z bardzo wysublimowanymi inscenizacjami, w których wykorzystuje stworzone przez rekwizyty-fetysze (chleb z pęknięciem, z którego wyrasta trwa, prysznic, z którego wypływa szczypior, sztuczna szczęka umieszczona w doniczce z trawą, włosy zamrożone w lodzie). W 1972 roku Zarębski stworzył koncepcję „stref kontaktu”, która stała się bardzo istotna dla jego działań. Strefy kontaktu to subtelny rodzaj form komunikacji człowieka z przyrodą i przedmiotem, której celem było znalezienie nowych pól działania artystycznego. Zarębski używał w swoich działaniach wielu organicznych „rekwizytów” m.in. trawy, szczypioru, ziemi, ślimaków, pijawek oraz przede wszystkim ludzkiego ciała – kobiecego i własnego.
Wiele akcji artystycznych Zarębski zrealizował wspólnie z żoną Krystyną Jachniewicz – malarką, zacierając w ten sposób granicę miedzy sztuką a życiem codziennym (m.in. filmy Bez tytułu, Osmoza). Jachniewicz brała udział w wielu jego performance.
Działania twórcze Krzysztofa Zarębskiego od początku miały charakter interdyscyplinarny. Bardzo ważnym elementem jego sztuki była współpraca z innymi artystami; reżyserami teatralnymi, muzykami, kompozytorami, filmowcami. Znaczący wpływ na jego twórczość miała współpraca z wybitnym reżyserem teatralnym Helmutem Kajzarem w latach 1974-81, z którym współtworzył eksperymentalny „teatr metacodzienności”, wprowadzając do spektakli teatralnych, m.in. Rycerza Andrzeja, +++ (Trzema krzyżykami) i Villa dei misteri, techniki performance, instalacji i environment oraz współtworząc do nich scenografię. Pod koniec lat 70. Zarębski współpracował z Kazimierzem Braunem nad sztuką Tadeusza Różewicza „Przyrost naturalny” w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu. Jednym z elementów sztuki była „żywa galeria”, w której artysta zgromadził obiekty i rzeźby zatopione w stopniowo topniejącym lodzie. Na początku lat 90. Zarębski powrócił do pracy nad scenografią teatralną tworząc scenografię do spektaklu „Szczęśliwe dni” Samuela Becketta w reżyserii Andrzeja Bubienia również we Wrocławiu.
Równie ważną rolę w twórczości Zarębskiego odgrywały dźwięk i muzyka. Artysta współpracował z muzykami, między innymi z Władysławem Jagiełłą, Johnem Kingiem, oraz kompozytorami, Stephenem Montague, Krzysztofem Knittlem.
W 1981 roku Zarębski wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszka i tworzy do dzisiaj. W tym czasie jego twórczość ewoluowała z działa efemerycznych ku większemu zainteresowaniu materią. Przedmioty lub ich fragmenty stanowiły materiał jego instalacji i rzeźb, montowanych lub skręcanych za pomocą śrub, drutów, sznurka. Podobnie jak we wcześniejszych realizacjach wykorzystuje je też w swoich akcjach, potem przywraca im status obiektów. Częstym przedmiotem, który artysta wykorzystywał od samego początku, była taśma magnetofonowa oraz płyta winylowa (Zamrożenie dźwięku i Dialog z 1974 roku, Gitara z 1988 roku, Instrument z 1992 roku, Messages 2 z 1995 roku). Obiekty często były zatapiane w pleksi. W 1983 roku Zarębski spotkał się z artystami, którzy stworzyli później grupę The Rivington School. Spotykali się w klubie No Se No, potem w powstałej tam galerii o tej samej nazwie. To tam Zarębski pokazywał między innymi rzeźby z lodu. Po zamknięciu galerii pozostał Rivington Sculpture Garden – teren, na którym artyści stworzyli gigantyczną instalację z wielkomiejskich odpadów, gdzie znajdują się też prace Zarębskiego.
KLIKNIJ TUTAJ, BY ODWIEDZIĆ STRONĘ INTERNETOWĄ ARTYSTY
Wybrane wystawy indywidualne:
2016
Ciemne miejsce za drzwiami, Galeria Monopol, Warszawa, PL (razem z Łukaszem Korolkiewiczem)
2013
Krzysztof Zarębski: Photographs 1972–2012, CREON Gallery, Nowy Jork, USA
2012
Priap’s Garden, CREON Gallery, Nowy Jork, USA
2010
Alicja Żebrowska i Krzysztof Zarębski, Galeria Manhattan, Łódź, PL
Filogeneza, Galeria ODA, Piotrków Trybunalski, PL
2009
VOLTA NY, Art New media Gallery, Nowy Jork, USA
Erotematy słabnącego Erosa, Galeria Art New Media, Warszawa, PL
Zmysłowość jest jego kwiatem, Galeria Bielska BWA, Warszawa, PL
2008
Dedykacje (z Krystyną Jachniewicz), Galeria XX1, Warszawa, PL
2004
Krzysztof Zarębski. New Works, Roshkowska Gallery, Windham, USA
2003
Krzysztof Zarębski. Filmy i zapisy akcji z lat 1972-2003, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, PL
1999
Water Nymphs, Pardo Sheehan Gallery, New York City, USA
1996
Paznokcie na paradzie, Galeria Zachęta, Warszawa, PL
1992
Instalacja z dźwiękiem i pijawkami, Galeria Labirynt 2, Lublin, PL
1989
Krzysztof Zarębski, Onetwentyeight Gallery, Nowy Jork, USA
Krzysztof Zarębski, An Installation, 128 Gallery, Nowy Jork, USA
1988
NOW Gallery, Nowy Jork, USA
Tobe Art Gallery, Nowy Jork, USA
1985
Freddie the Dreamer Gallery, Nowy Jork, USA
1976
Galeria Labirynt, Lublin, PL
1975
Vänersborg Museum, Vänersborg, SE
1974
Dialog, Galeria Repassage, Warszawa, PL
Zamrożone dźwięki, Biuro Poezji, Warszawa, PL
Strefy kontaktu, Galeria Remont, Warszawa, PL
1973
Galeria Współczesna, Warszawa, PL
1972
Polish Contemporary Art, Helsinki, FI
Plakat Autorski, Galeria Współczesna (MPiK Club), Warszawa, PL
1971
Portret Człowieka, CBWA Zachęta, Warszawa, PL
Porównania IV. XXIV Festiwal Sztuk Plastycznych, BWA Sopot, PL
Wystawa Młodych – Galeria Współczesna, Warszawa, PL
Złote Grono, BWA Zielona Góra, PL
1970
Informacja. Wyobraźnia. Działanie, Galeria Współczesna, Warszawa, PL
III Festiwal Sztuk Pięknych, CBWA Zachęta, Warszawa, PL
V Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego, Szczecin, PL
1969
Debiut Absolwentów, Stara Kordegarda, Warszawa, PL
Wybrane wystawy zbiorowe:
2020
Potęga sekretów, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, PL
2016
Notatki z podziemia, Muzeum Sztuki, Łódź, PL
2015
Dzikie Pola. Historia Awangardowego Wrocławia, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, PL
2014
Report on the Construction of a Spaceship Module, New Museum, Nowy Jork, USA
2012
Disturbed Images. CUT in art, Museum of Imagination, Hudson, Nowy Jork, USA
Mois de la Photo a Paris, Galerie Roi Dore, Paryż, FR
Gdzie jest PERMAFO?, Muzeum Współczesne, Wrocław, PL
2010
Post Gogol. The Silent Absence of the Body, SLAG Gallery, Nowy Jork, USA
2009
Shit Corner: No Excuses. Small Works Summer Exhibitions. A Year in Review, 15 Corson Gallery, Nowy Jork, USA
2008
1,2,3… Avant-Gardes. Film/Art between Experiment and Archive, Tate Modern, Londyn, UK
KRAJ: sztuka artystów z polskim rodowodem, Galeria Sztuki Współczesnej, Opole, PL
Screening I: Quilt of Projections, Screening II: Screen Test Ad Infinitum, 15 Corson Gallery, Nowy Jork, USA
Supernovas: A Modern Survey, The Kymara Gallery, Biddeford, Maine, USA
2006
1,2,3…Awangarda, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, PL
2007
Dowcip i Władza Sądzenia. Ateizm w Polsce, Galeria Program, Warszawa, PL
Poza, Real Art Ways, Hartford, USA
On Ice, Lafayette College Art Gallery, Easton, PA, USA
Fresh View, Art for Healing, Nowy Jork, USA
2006
1,2,3… Awangarda, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, PL
2005
Botany 5000, Lab Gallery, Nowy Jork, USA
1997
Pokolenia, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, PL
1991
N.Y. Diary, MoMA PS1, Nowy Jork, USA
1991
Jesteśmy, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, PL
1988
Prace z walizek, Galeria Dziekanka, Warszawa, PL
1985
The Rivington School, NO SE NO Gallery, Nowy Jork, USA
1984
Conspiracies, Limbo, Nowy Jork, USA
1980
Od kontemplacji do agitacji, Pałac Sztuki, Kraków, PL
1979
Words and Works, De Appel Gallery, Amsterdam, NL
1978
Performance Art Festival, Beursschouwburg, Bruksela, BE
1977
Body as a Visual Language, Maki Gallery, Tokio, JP
1973
VIII Biennale Młodych, Paryż, FR
Biennale Form Przestrzennych, Elbląg, PL
1970
Informacja, wyobraźnia, działanie, Galeria Współczesna, Warszawa, PL